John & Stef: België - Iran

Mashad, Iran - Sari, Iran

Reis naar Iran : deel 5

do 7 juni: Mashad - Gonbad-e-Kavus

Stef vertrok vandaag. Op deze manier ben ik niet enkel mijn vriend maar ook mijn GPS kwijt. Stef heeft namelijk een beter orientatievermogen dan mij. Ik zal nu moeten vertrouwen op het elektronische spulletje. De eerste proef van het vliegveld door Mashad, richting Gorgan lukt mij prima. Ik kom niet in Afghanistan of Turkmenistan terecht, maar op de juiste weg naar het westen. Ik ben aan de terugweg begonnen. Eenmaal op de hoofdweg wordt de wind mijn partner en haal een gemiddelde van 100km/u. Voor mij ligt de graanschuur van Iran. Continu kruisen mij trucks volgeladen met stro (tot 3 maal de hoogte van de laadbak). Door de aanslepende droogte heeft men oa in de streek van Mashad een continu tekort aan dierenvoer. De regen zorgt voor een aangename verfrissing. Bij een van de douanecontroles begin men moeilijk te doen : paspoort, documenten auto, waar kom je vandaan, waar ga je naar toe,.... Daar de streek tussen Mashad en Afghanistan gekend is voor drugstrafiek, vrees ik dat ik in de pletsende regen gans de wagen mag uitladen. De vriendelijkheid en het schrijven van de namen op de auto maakt de sfeer wat relaxer, zodat ik zo verder kan.
In Gonbad-e-Kavus vallen mij heel wat verschillen op met de rest van Iran. Deze Turkmenen hebben een hele andere gezichtsbouw, met lichte spleetogen. De vrouwen dragen hier de traditionele heel kleurrijke klederdracht. Een grijzende Turkmeen haalt er zijn vriend Rahman bij. Hij is leraar engels. We spreken af morgen enkele zaken te bezoeken en vullen de avond met vragen die iedere Iranees interesseert: Wat is uw mening over Iran, getrouwd, religie, politiek,...
Leuk is het te weten dat ik hier op het traject Parijs - Kaboel (Afghanistan) zit : een Raid voor 2cv's die in de jaren 70 door Citroen zelf werd georganiseerd.

vrij 8 juni: Gonbad-e-Kavus

De hiërarchie is hier verschillend dan deze in België. In Iran en Turkije heeft men nog heel uitgesproken een knecht die het vuile werk doet. Men kijkt er echt op neer en als het werk niet snel genoeg gaat dan wordt hij soms gestimuleerd met enkele kletsen. Een ander verschil in hiërarchie is het feit dat men de oudere generatie echt respecteert. Een oud man wordt hier nog aanzien als een wijs man, men zal deze man niet tegenspreken, ook al heeft hij het verkeerd voor.
Rahman is de meest geleerde man van deze stad. Iedereen komt er langs voor raad, om contracten op te maken, bij twisten,... Hij gedraagt er zich ook naar en soms krijg ik het gevoel dat hij van de mensen profiteert.
Vandaag trekken we op met een van zijn studenten: Massood. We bezoeken de Gonbad Tower. Een 55 meter hoge toren die er reeds meer dan 1000 jaar staat. Hij is opgetrokken uit baksteen. Als kleefmiddel gebruikte men eieren en kamelenpis.
De zoektocht naar de restanten van Alexanders Wall levert niets op. Alexanders Wall is een enorme muur van de Kaspische Zee tot 160 km in het binnenland die als verdediging diende tegen de arabieren. Het is niet duidelijk of deze muur werd opgetrokken door Alexander de Grote.
In de namiddag trekken we de bergen in. Het valt mij op dat Massood soms dwangmatig praat. Wat scheelt er met deze kerel? Later vertelt Rahman mij dat Massood last heeft van depressies, shizofrenie.

za 9 juni: Gonbad-e-Kavus.

Van de verkiezingen merk je hier als buitenlander slechts weinig. Ik zou zelf het stemlokaal niet vinden. Het is voor iedereen reeds op voorhand duidelijk dat Catami de verkiezingen zal winnen. Hij is hier echt heel geliefd. Hij geeft ze langzaam maar zeker de vrijheid terug. Rahman stelt voor om vandaag de grens Iran - Turkmenistan te bezoeken. Deze grensovergang ( de dichtste naar europa toe) wordt bijna niet gebruikt. Er staan slechts 4 trucks in niemandsland. Van de iraanse grenswachters mogen we de Turkmeense kant bezoeken, doch raden ze het ons af. Te veel bureaucratie! Tijdens ons bezoek wordt een Turkmeen met een hartaanval in allerijl afgevoerd. Rahman vertelt mij dat de mannen in Turkmenistan veel drinken. Als ze aan de grens gevonden worden met smokkelwaar, dan kan de spanning zo hoog oplopen dat ze een hartaanval krijgen. Ik heb eerder het idee dat dit een showtje was om iets of iemand over de grens te krijgen.
's Middags houden we halt aan het grensdorpje. We vinden er een originele Turkmeense Yurt (tent). De oude man die er woont nodigt ons uit om thee te drinken. Deze Yurt bestaat al 80 jaar. Ze is opgebouwd uit een 30 tal gebogen takken, waarop stof en riet wordt bevestigd. Alles aan de binnenkant is zwartgeblakerd door het houtvuur middenin. Deze oude man heeft een heel nauwe band met de natuur.Hij wil niet in een huis slapen. Een huis vindt hij als een gevangenis. Hij moet de wind door de kieren en spleten voelen en horen. Gas (kookvuur) is voor luie mensen. Hij kookt altijd op houtvuur, want koken met gas doet de materie binnenin springen!
We gaan terug op zoek naar Alexanders Wall en hebben deze keer meer geluk. We zien er slechts enkele stukken van, daar door de tand des tijd alles bedolven werd.
's Avonds word ik bij Rahman thuis bedolven onder de souvenirs : Turkmeense sieraden, stoffen en zelf een Turkmeense kleed met achteraan een vierkant gestikt. Er hangt een heel verhaal aan vast. Volgende traditie wordt nu niet meer toegepast, maar was tot 50 jaar geleden bij sommige Turkmeense stammen een vaste gewoonte.
Na de trouw sliepen man en vrouw 1 nacht samen. Na deze nacht ging de vrouw 1 jaar lang haar schoonouders dienen en mocht de man haar 1 jaar niet zien. In haar kleed werd een vierkant gestikt. Indien de man zijn vrouw toch kwam opzoeken, dan had de vader het recht zijn zoon te vermoorden. Indien man en vrouw na het huwelijk 2 nachten samenbleven, dan moest de vrouw 2 jaar de schoonouders dienen en werd er een rechthoek in het kleed gestikt. 3 nachten stonden voor 3 jaar en een driehoek in het kleed. Deze wetten zijn ondoorgrondelijk voor ons westerlingen. Hierna bezoeken we Rahmans 100 jarige vader. Ik neem voor hem een cadeautje mee (pijnstillers, want deze kunnen ze hier moeilijk vinden). Hij zal bidden voor mijn veilige thuiskomst.

zo 10 juni Gonbad-e-Kavus - Sari

Ik maak een ommetje via Gorisan. Hier zouden Turkmeense Paalwoningen staan. In Gorisan gebruikte men paalwoningen daar er zo dicht bij de Kaspische Zee een heel vochtig klimaat heerst. Ik heb echter geen geluk en zelfs na 10 maal vragen vind ik er geen. Ik rijd wel door een heel vogelrijk gebied, het wemelt hier van nog nooit geziene species. Op de terugweg sta ik stil bij een zwaar bevuilde rivier. Ik maak een kiekje van dit schrijnend beeld van plastiek en afval. Net voor Bandar e Turkmen word ik tegengehouden door de politie. Ze vragen of ik een fototoestel heb, wat ik beaam. Dit kiekje is niet in goede aarde gevallen. Ik raak zonder kleerscheuren verder. In Sari is het beste lowbudget hotel verdwenen. Het alternatief is een heel luidruchtige barak op het centrale plein. Na 2 nachten slechte slaap heb ik er geen zin in. Ik waag mijn kans in het luxehotel Asram. Na enige onderhandeling (moet je altijd doen in Iran) daalt de prijs van 35 naar 10 dollar. Ik slaap er heeeeeel zacht!

groeten
John

Deel 6: Tabriz, Iran, 17 Juni 2001